World Mental Health Day, October 10

October 10 is observed as World Mental Health Day. I was not in a position to write this earlier. But I had the satisfaction of seeing an article I wrote in Malayalam on the status of mental patients and mental health centres in India published in the newspaper Thejas on that day. I am reproducing it below.

ഒക്‍ടോബര്‍ 10 ലോക മാനസികാരോഗ്യ ദിനമായി ആചരിക്കുകയാണു്. മാനസികാരോഗ്യത്തെപ്പറ്റിയുള്ള അറിവു് എല്ലാവരിലും എത്തിക്കുക, മാനസികാരോഗ്യ പ്രശ്നങ്ങള്‍ ഉണ്ടാകാതിരിക്കാനും ഉണ്ടായാല്‍ ചികിത്സിച്ചു് ഭേദപ്പെടുത്താനും മറ്റും ആവശ്യമായ സൌകര്യങ്ങള്‍ എല്ലായിടത്തും സൃഷ്ടിക്കുന്നതിനുള്ള സാഹചര്യം ഒരുക്കുക എന്നൊക്കെയുള്ളതാണു് ഈ ദിനാചരണത്തിന്റെ ഉദ്ദേശ്യം. അറുപതിലധികം വര്‍ഷങ്ങള്‍ക്കു മുമ്പു് സ്ഥാപിച്ച മാനസികാരോഗ്യത്തിനുള്ള ആഗോള ഫെഡറേഷനാണു് ഈ ദിനാചരണത്തിനു് മുന്‍കൈ എടുക്കുന്നതു്.

ഏതു് സമൂഹത്തിലെയും ഏതാണ്ടു് പന്ത്രണ്ടു് ശതമാനം പേര്‍ക്കു് മാനസിക പ്രശ്നങ്ങളുണ്ടു് എന്നാണു് കണക്കാക്കിയിരിക്കുന്നതു്. ഏതാണ്ടു് നാലു് പേരില്‍ ഒരാള്‍ക്കു് ജീവിതത്തില്‍ ഏതെങ്കിലും സമയത്തു് ചികിത്സകൊണ്ടു് പ്രയോജനം ചെയ്യാവുന്ന മാനസികാരോഗ്യ പ്രശ്നമുണ്ടാകുന്നുണ്ടത്രെ. എന്നിട്ടും മാനസികാരോഗ്യത്തേപ്പറ്റി നമ്മള്‍ അപൂര്‍വ്വമായേ സംസാരിക്കാറുള്ളൂ. ആരോഗ്യരംഗത്തെപ്പറ്റിയുള്ള ചര്‍ച്ചകളില്‍ മാനസികാരോഗ്യം വരാറേയില്ല എന്നു പറയേണ്ടി വരുന്നു. ഇതിന്റെ കാരണത്തിനു് ഒരുപക്ഷെ അധികം അന്വേഷിക്കേണ്ടതില്ല. ഒരു വലിയ വിഭാഗം ജനങ്ങള്‍ക്കു് മാനസികാരോഗ്യത്തെക്കുറിച്ചുള്ള അജ്ഞതയും മാനസിക രോഗങ്ങളോടുള്ള ഒരുതരം ഭയവും വെറുപ്പും ഒക്കെത്തന്നെയായിരിക്കണം കാരണം. ശാരീരിക രോഗങ്ങള്‍ പോലെ തന്നെയുള്ളതാണു് മാനസിക രോഗങ്ങളെന്നും അവ ചികിത്സിച്ചു് മാറ്റാവുന്നതാണെന്നും മനസിലായിക്കഴിഞ്ഞാല്‍ മിക്ക സമൂഹങ്ങളിലും ഇന്നു് നിലനില്‍ക്കുന്ന മേല്പറഞ്ഞ കാഴ്ചപ്പാടുകള്‍ മാറേണ്ടതാണു്.

മാനസികരോഗമുള്ള ഒരു വ്യക്തിയുടെ പെരുമാറ്റം മറ്റുള്ളവരില്‍ ഭയമോ നിസ്സഹായതയോ ഒക്കെ ഉളവാക്കുന്നതു് സ്വാഭാവികമാണു്. അതുകൊണ്ടുതന്നെ ആയിരിക്കണം ഏതോ പിശാചിന്റെ ഫലമായാണു് മാനസികരോഗങ്ങള്‍ ഉണ്ടാകുന്നതെന്നു് പണ്ടു് വിശ്വസിച്ചിരുന്നതു്. ഇന്നും അങ്ങനെ വിശ്വസിക്കുന്നവരുണ്ടു്. പല ശാരീരിക രോഗങ്ങള്‍ക്കും അത്തരത്തിലുള്ള കാരണങ്ങള്‍ ഒരുകാലത്തു് പറഞ്ഞിരുന്നല്ലോ. എന്നാല്‍ അതു് ശരിയല്ലെന്നും രോഗങ്ങളുണ്ടാക്കുന്നതു് പ്രധാനമായും രോഗാണുക്കളാണെന്നും തെളിഞ്ഞതിനു് ശേഷം അത്തരം വിശ്വാസങ്ങള്‍ വളരെ കുറച്ചുപേരേ വെച്ചുപുലര്‍ത്തുന്നുള്ളൂ. എന്നാല്‍ മാനസികരോഗങ്ങളുടെ കാര്യത്തില്‍ അന്ധവിശ്വാസങ്ങള്‍ നിലനില്‍ക്കുന്നതു് രോഗത്തിനു് ചികിത്സ നല്‍കുന്നതിനും രോഗിയെ ശരിയായ രീതിയല്‍ ശുശ്രൂഷിക്കുന്നതിനും തടസ്സം നില്‍ക്കുന്നുണ്ടു്. അതുപോലെതന്നെയുള്ള മറ്റൊരു പ്രശ്നമാണു് ശാരീരികരോഗങ്ങള്‍ പോലെതന്നെ പല തരത്തിലുള്ള മാനസികരോഗങ്ങളുണ്ടു് എന്നുള്ള തിരിച്ചറിവില്ലാത്തതു്. അതുകൊണ്ടു് എല്ലാ മാനസികരോഗികളെയും `ഭ്രാന്തന്മാരും ഭ്രാന്തികളും' ആയി മുദ്രകുത്തുകയാണു് സമൂഹം ചെയ്യുന്നതു്. ജലദോഷം പോലെ നിസ്സാരമായതു മുതല്‍ അര്‍ബുദം പോലെ കഠിനമായതു വരെയുള്ള മാനസികരോഗങ്ങളുണ്ടു് എന്നു് നമ്മള്‍ തിരിച്ചറിയേണ്ടതുണ്ടു്.

കുടുംബത്തില്‍ ആര്‍ക്കെങ്കിലും മാനസികരോഗം ഉണ്ടെങ്കില്‍ അതു് ഒളിച്ചുവയ്ക്കാനാണു് നമ്മളില്‍ പലര്‍ക്കും താല്പര്യം. മറ്റുള്ളവരറിഞ്ഞാല്‍ നമുക്കു് ജീവിതത്തില്‍ പ്രശ്നങ്ങള്‍ ഉണ്ടാകുമോ എന്ന ഭയമാണു് പലപ്പോഴും ഇതിനു് കാരണമാകുന്നതു്. ഈ സ്ഥിതിവിശേഷം മാറേണ്ടതുണ്ടു്. എങ്കിലേ മാനസിക രോഗങ്ങളെ മറ്റു രോഗങ്ങള്‍ പോലെ തന്നെ കാണാനും അതിനു് വേണ്ട ചികിത്സ നല്‍കാനും കഴിയുന്ന സാഹചര്യം ഉണ്ടാകൂ. കൂടാതെ ഇന്ത്യയിലെ തന്നെ മാനസികരോഗ ചികിത്സാ കേന്ദ്രങ്ങളിലെ ഇന്നത്തെ ദയനീയാവസ്ഥ മാറണമെങ്കില്‍ അത്തരം ആശുപത്രികളും മറ്റു് ആശുപത്രികളേപ്പോലെ ജനങ്ങള്‍ക്കു് കയറി കാണാന്‍ കഴിയുന്ന സ്ഥിതിയിലാവണം. പൊതുജനങ്ങളെ മാനസികാശുപത്രികളിലേക്കു് കടത്തിവിടാനാവില്ല എന്നു പറയുന്നവരുണ്ടാകാം. എന്നാല്‍ അതു് സാദ്ധ്യമാണെന്നു് തെളിയിച്ചുകൊണ്ടു് പൊതുജനങ്ങള്‍ക്കു് പ്രവേശനം അനുവദിക്കുന്ന ഒരു ആശുപത്രിയെങ്കിലും ഇന്ത്യതില്‍ തന്നെയുണ്ടു്.

ഇന്ത്യയിലെ മാനസികാരോഗ്യ കേന്ദ്രങ്ങളുടെ സ്ഥിതിയെപ്പറ്റി ഇന്ത്യയിലെ മനുഷ്യാവകാശ കമ്മീഷന്‍ പഠിച്ചു് 1999ല്‍ ഒരു റിപ്പോര്‍ട്ടു് പ്രസിദ്ധീകരിച്ചിരുന്നു. അതനുസരിച്ചു് മിക്ക ആശുപത്രികളുടെയും അവസ്ഥ കഷ്ടതരമായിരുന്നു. "രണ്ടു തരത്തിലുള്ള ആശുപത്രികള്‍ ഉണ്ടെന്നാണു് ഈ പഠനം കാണിക്കുന്നതു്. ആദ്യത്തെ തരത്തിലുള്ളതിനെ ആശുപത്രികള്‍ എന്നോ മാനസികാരോഗ്യ കേന്ദ്രങ്ങളെന്നോ വിളിക്കാനാവില്ല. സാമ്പത്തിക കാരണങ്ങളാലോ മാനസികരോഗങ്ങളെപ്പറ്റി അറിവില്ലാത്തതിനാലോ മാനസികരോഗമുള്ള ബന്ധുക്കളെ കൊണ്ടിടാനുള്ള സ്ഥലങ്ങളാണവ. ഇത്തരം പല ഇടങ്ങളിലെയും ജീവിത സൌകര്യങ്ങള്‍ പരിതാപകരവുമാണു് ഒരു വ്യക്തിയ്ക്കു് മനുഷ്യത്വത്തോടെ ചികിത്സിക്കപ്പെടാനും അഭിമാനത്തോടെ ജീവിക്കാനുമുള്ള അവകാശം നിഷേധിക്കുന്നതുമാണു്."

``രണ്ടാമത്തെ തരം ആശുപത്രികള്‍ അടിസ്ഥാനപരമായ ജീവിതസൌകര്യം നല്‍കുന്നവയാണു്. അവയുടെ പ്രാഥമിക കര്‍മ്മം രോഗികളെ കസ്റ്റഡിയില്‍ വയ്ക്കുക എന്നതാണു്. ഭക്ഷണവും താമസിക്കാനുള്ള ഇടവും അവര്‍ നല്‍കുന്നുണ്ടു്. എന്നാല്‍ രോഗികളെക്കൊണ്ടു് ബുദ്ധിമുട്ടില്ലാതിരിക്കാന്‍ ആവശ്യമായ മരുന്നുകള്‍ മാത്രമാണു് അവിടെ നല്‍കുന്നതു്. സാധാരണ നിലയില്‍ ജീവിക്കാനാവശ്യമായ കഴിവുകള്‍ വളര്‍ത്തിയെടുക്കാനുള്ള ശ്രമങ്ങളൊന്നും അവിടെ നടക്കുന്നില്ല. ശരിയായ രോഗചികിത്സയും സമൂഹത്തിലേക്കു് മടങ്ങിപ്പോകാനുള്ള പരിശീലനവും ലഭിക്കാനും സമൂഹത്തില്‍ കുടുംബത്തോടൊപ്പം ജീവിക്കാനും ഉള്ള രോഗിയുടെ അവകാശം ഈ ആശുപത്രികളില്‍ നിഷേധിക്കപ്പെടുന്നു.'' 2008ല്‍ മനുഷ്യാവകാശ കമ്മീഷനും ബാംഗ്ലൂരിലെ നിംഹന്‍സ് (NIMHANS) എന്ന മാനസികാരോഗ്യ കേന്ദ്രവും ചേര്‍ന്നു് പ്രസിദ്ധീകരിച്ച പുതുക്കിയ റിപ്പോര്‍ട്ടില്‍ 1999നു് ശേഷം ആശുപത്രികളില്‍ വന്ന മാറ്റങ്ങള്‍ വിവരിച്ചിട്ടുണ്ടു്. പല ആശുപത്രികളിലും കാര്യമായ മാറ്റങ്ങളൊന്നും ഉണ്ടായിട്ടില്ല എന്നാണു് ഇതില്‍നിന്നു് കാണുന്നതു്.

``മൊത്തം ഇരുനൂറു് സ്ത്രീകള്‍. അതില്‍ കുറച്ചുപേര്‍ ഇരുണ്ട സെല്ലുകളില്‍. അവര്‍ക്കു് മൂത്രമൊഴിക്കാനും വെളിക്കിറങ്ങാനും ഒരു കുഴി. ... ഒരു സെല്ലിനു മുന്നില്‍ ഒരു പ്ലേറ്റില്‍ നിറയെ മലം.'' കാല്‍ നൂറ്റാണ്ടു് മുമ്പു് കേരളത്തിലെ ഒരു മാനസികരോഗാശുപത്രിയില്‍ കണ്ടതു് എഴുതിയിരിക്കുകയാണു് ഈ ഭ്രാന്താലയത്തിനു് നാവുണ്ടായിരുന്നെങ്കില്‍ എന്ന പുസ്തകത്തില്‍ സുന്ദര്‍. പഴയ കഥ, ഇതൊന്നും ഇപ്പോള്‍ ഉണ്ടാവില്ല എന്നു തോന്നാം. കേരളത്തിലെ ആശുപത്രികളില്‍ ഒരുപക്ഷെ സ്ഥിതിയില്‍ മാറ്റമുണ്ടായിട്ടുണ്ടാവാം. എന്നാല്‍ 1996-97 കാലഘട്ടത്തില്‍ റാഞ്ചിയിലെ മാനസികരോഗാശുപത്രിയില്‍ അഞ്ജന മിശ്ര എന്ന യുവതി കണ്ടതു് എന്താണെന്നു് നോക്കൂ. "വാര്‍ഡിനടുത്തേക്കു് ചെല്ലുമ്പോള്‍ ഒരു വല്ലാത്ത നാറ്റം. കാണുന്നതു് അതിനേക്കാള്‍ ഭീകരവും ഓക്കാനം വരുത്തുന്നതുമാണു്. നീളമുള്ള വരാന്തയുടെ കൈവരികളിലേക്കു് കയറുകൊണ്ടു് കെട്ടിയിട്ടിരിക്കുന്നു അക്രമാസക്തരെന്നു് കരുതുന്ന രണ്ടു് രോഗികളെ. അവര്‍ ഇരിക്കുന്നതു് അവരുടെ മലത്തില്‍. വരാന്തയുടെ രണ്ടറ്റത്തുമാണു് കക്കൂസുകള്‍ -- ഉപയോഗിക്കാനാവാത്തവണ്ണം വൃത്തികേടായതു്."

2008 മാര്‍ച്ച് 8നു് കൊല്‍ക്കത്തയിലെ പാവ്‍ലോവ് മാനസിക രോഗാശുപത്രിയില്‍ അമ്മയെ കാണാനെത്തിയ മകള്‍ കണ്ടതു് വനിതാ വാര്‍ഡിലെ രോഗികളെല്ലാം പൂര്‍ണ്ണ നഗ്നരായിരിക്കുന്നതാണു്. കുട്ടിയെ കൂട്ടിക്കൊണ്ടുവന്ന ഡോക്‌ടര്‍ ഇതില്‍ പ്രതിഷേധിച്ചപ്പോള്‍ ആശുപത്രി ജീവനക്കാര്‍ അദ്ദേഹത്തെ തടഞ്ഞവച്ചു് മാപ്പു പറയണമെന്നു് ആവശ്യപ്പെട്ടു. വിസമ്മതിച്ച ഡോക്‌ടറെ സൂപ്രണ്ടു് വന്നു് മാപ്പുപറഞ്ഞാണു് രക്ഷപ്പെടുത്തിയതു്. രോഗികള്‍ നഗ്നരായിരിക്കാന്‍ കാരണം അവര്‍ക്കു് മൂന്നു് വസ്ത്രങ്ങളെ ഉള്ളൂ, പക്ഷെ അലക്കുകാരന്‍ രണ്ടാഴ്ചയിലൊരിക്കലേ വരൂ, എന്നതാണത്രെ. എന്തുകൊണ്ടു് കൂടുതല്‍ വസ്ത്രങ്ങളില്ല, അല്ലെങ്കില്‍ എന്തുകൊണ്ടു് അലക്കുകാരന്‍ കൂടുതല്‍ തവണ വരുന്നില്ല എന്ന ചോദ്യം അവശേഷിക്കുന്നു.

മാനസികരോഗാശുപത്രികളില്‍ കഴിയുന്ന രോഗികള്‍ നമ്മുടെ സമൂഹത്തിലെ അംഗങ്ങളാണു്. നമ്മളേപ്പോലെയുള്ളവരാണു്. നമുക്കോരോരുത്തര്‍ക്കും, മറ്റേതു രോഗവും എന്നതുപോലെ, മാനസികരോഗവും ഏതു് ദിവസവും ഉണ്ടാകാം. നമ്മളാരും ഒരു രോഗത്തിനും അതീതരല്ല. എന്നാല്‍ മാനസികരോഗം ഉണ്ടു് എന്നു് നമ്മള്‍ വിശ്വസിക്കുന്ന വ്യക്തികള്‍ പറയുന്ന കാര്യങ്ങളൊന്നും ആരും കാര്യമായി എടുക്കാറില്ല. അതുകൊണ്ടുതന്നെ അവര്‍ നിസ്സഹായരാണു് എന്നു നമ്മള്‍ ഓര്‍മ്മിക്കണം. പകപോക്കാനായി മാനസികരോഗിയായി മുദ്രകുത്തി ആശുപത്രിയിലാക്കുന്ന കഥാപാത്രങ്ങളെ നമ്മള്‍ സിനിമയിലും സീരിയലുകളിലും കാണാറില്ലേ? മുന്‍പു് സൂചിപ്പിച്ച അഞ്ജന മിശ്ര അതുപോലൊരു ചതിയില്‍ പെട്ടു പോയ സ്ത്രീയാണു്. പകപോക്കാനല്ല, ഭാര്യയെ ഒഴിവാക്കാനായി ഭര്‍ത്താവു് ചെയ്തതാണെന്നു മാത്രം. ഇത്തരം അനേകം സ്ത്രീകള്‍ മാനസികരോഗാശുപത്രികളില്‍ ഹോമിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ടു് എന്നു് അഞ്ജന തന്നെ പറയുന്നു. ഇതെല്ലാം നമ്മുടെ സമൂഹത്തിനു മേലുള്ള വലിയ കളങ്കങ്ങളാണു്.

മാനസികരോഗചികിത്സാരംഗത്തു് വലിയ പുരോഗതി കൈവരിക്കാന്‍ ആധുനിക വൈദ്യശാസ്ത്രത്തിനു് ആയിട്ടുണ്ടു്. ആത്മാഭിമാനത്തോടെയും സ്വന്തം കാര്യങ്ങള്‍ സ്വയം ചെയ്തുകൊണ്ടും ജീവിക്കാനുള്ള കഴിവു് മിക്ക മാനസികരോഗികള്‍ക്കും ശരിയായ ചികിത്സയിലൂടെ നേടാനാവും. ആ സ്ഥിതിക്കു് നമ്മുടെ സഹോദരന്മാരെയും സഹോദരികളെയും ഇങ്ങനെ ക്രൂരമായി ശിക്ഷിക്കുന്നതു് മഹാപാപമാണു്. മനുഷ്യരാശിയോടു ചെയ്യുന്ന അപരാധമാണു്. ഇതെല്ലാം മാറ്റാന്‍ നമ്മളാലാവുന്നതെല്ലാം ചെയ്യുമെന്നു് നമുക്കു് ഈ മാനസികാരോഗ്യ ദിനത്തില്‍ പ്രതിജ്ഞയെടുക്കാം.

(ഈ ലേഖനം ക്രിയേറ്റീവ് കോമണ്‍സ് by-sa ലൈസന്‍സില്‍ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചിരിക്കുന്നു.)

Hospitals or Hell?

This is the title of an article on mental hospitals that I wrote along with my friend Sundar. The article finally got published in Counter Currents. I am happy that something finally has appeared in the media, but sad that this did not happen earlier. A more elaborate article by both of us on mental patients and their pitiable condition in India is pending with Frontline for quite some time, though they have agreed to publish it. A slightly longer version of the current one was not accepted by another web magazine because they felt a study on a specific hospital was more appropriate. I am happy that this has finally appeared and hope that someone will take notice of the matter. And, maybe, do something about it. In any case, I urge you to read it and talk about the issue. Thank you.

The link to the article once again: http://www.countercurrents.org/sasikumar011208.htm

The Plight of Mental Patients in India

We call a mentally ill person "mad" and throw him/her into an "asylum", and then forget about the person. I don't mean that everyone does that, but a lot of families do that. We think that mental illness is something very different from physical illnesses, something that is probably caused by some "spirits", something incurable. And many people find this a way of eliminating a claimant for property. And some even find this an easy way to get rid of an unwanted spouse. Remember the case of Anjana Mishra, who was put in a mental hospital without even her knowledge, apparently to get rid of her. Fortunately, she found her way out, but how many other women might not have been so fortunate? Remember Ervadi where several mental patients charred to death because they were chained to their beds? We and our hospitals often tend to treat mental patients as though they were not human. This has to stop.

Some time back, when the daughter of a mental patient went to meet her mother in the hospital (Pavlov Mental Hospital, Kolkata) along with a doctor of the hospital, they found all the women in the ward totally nude, as I have explained in an earlier post. Recently, in another hospital, when a patient asked for some more curry, she got a rap on her wrist instead. (Remember Oliver Twist?) These are really nothing compared to what Anjana has written about her stay in the hospital (see the magazine Manushi, issue no. 120). Just a short quote: "The dining hall, situated a little away from the wards, constitutes the most unhygienic part of the entire establishment. Dirty wooden tables line the wall, with the remnants or leftovers of earlier meals, especially, rice and dal particles. Almost a dozen dogs loiter around. The afternoon meal consists of coarse, half-cooked rice, watery dal and a tasteless, odourless curry. All of this put together can kill the appetite of even the hungriest human being. Again, privileged patients, like myself, were entitled to a piece of fried fish, a little curd and a pappad. All the patients eat in a child-like fashion, hogging a mouthful and then taking a walk, then coming back for a second mouthful. The dogs happily lick the plates in this interval. ... Some of the very ill patients even put their food on the floor and have it along with the dogs, while the ayahs in charge exchange gossip." Hospitals give Electro Convulsive Therapy (ECT), what we call "shock treatment" without following the norms laid down for it. ECT is supposed to be given only under anesthesia, but then, many hospitals have no anesthetist. ECT is sometimes used as a punishment for not obeying instructios. In most developed countries, ECT is banned. Even the so-called modified ECT is not used in most of Europe and America. Because adverse effects of ECT are reported. There are doctors who admit people without even seeing them, for a consideration. Some time back Tehelka exposed one such doctor. In short, while the condition of mental patients is very bad inside or outside a mental hospital, clever people use these hospitals to get rid of people they don't want.

On the other hand, the social stigma of mental health is so strong, families refuse to accept even relatives who have been cured. Once out of the hospital, former mental patients have often nowhere to go. In most of the cases, they cannot get back to their former jobs, and they cannot find a new job either. Their only recourse most of the time is to go back to the hospital and live the rest of their lives there.

All mental hospitals are overcrowded. The budgetary allocation for mental health is much lower than the need. It is a small fraction of the health budget, but mental patients form a significant fraction of all patients. Many hospitals in the country have no nurses. Sometimes, the hospital Superintendent is not even a psychiatrist.

All this is a big tragedy, and all this has to change. But who will take the initiative? Political parties cannot be interested because mental patients cannot vote, anyway. The hospital staff, doctors, nurses and others, are not interested because the present set up is good for them. The public does not get to know about the issues because hospitals are out of bounds for the ordinary public. But there has to be a change, and the earlier the better. This is a blot on our country, our civilization.

Female Mental Patients kept Naked

Female patients at the government-owned Pavlov Mental Hospital in Kolkata were found to be kept naked. This was found out when the daughter of a patient was taken to the ward to see her mother. The excuse given was that the clothes had gone for wash!! This is shocking, by itself. But what I found really shocking is something else. When the patient's doctor, who took the patient's daughter to see her mother, reacted to the treatment meted out to the patients, the employees there protested and started an agitation against the doctor!! The doctor refused to apologise. Peace returned only after the Superintendent apologised on behalf of the doctor! Apparently, the nurses thought that keeping the patients naked was not a big issue!!!

I am not going to discuss what happened. Information is available from several websites such as The Hindu, the Telegraph, FRIDA and so on. But I would like to look at the reasons why such things (which are not all that uncommon) happen.

When something like this becomes known, what the government does usually is to order an enquiry (which has been done in this case too). However, no one seems to look into why such things happen. I think this is more important than understanding what happened. How can some employees leave some helpless women patients totally naked? In fact, how can hospital employees leave any patient naked? How can women employees feel that there is nothing wrong in this? How come people become so insensitive? What is happening to our society?

I have to give special emphasis to these questions since people go to hospitals because they have problems, not for a holiday (though, apparently, there are hospitals where the wealthy go for a holiday). And what they expect are solutions to their problems, not more problems. And answers to these questions are essential if we are to ensure that such things are not repeated.

I have a few possible answers, one or more of which could have some truth. The first is that the hospital does not have enough money or manpower for proper functioning. This is a possibility since this is the condition in many government institutions.

Another possible answer is that the employees are not given proper training to handle patients, real people with real problems (mental or physical). In the case of mental patients this is particularly important since they are unable to react or demand their rights. Their situation is worse than that of criminals in prisons. No one takes what they say seriously. Therefore, nurses and other staff in mental hospitals need to be trained especially to be sensitive and empathetic to the patients and not treat them like objects, like just names in the register, like numbers in a roll. Are they trained for that at the nursing schools or after recruitment? This has to be ensured by the government. Ill treating mental patients is not going to help bring cure, even if they are given medicines.

But a question may be asked whether people can be trained to be empathetic, to be sensitive. The question is very appropriate, since these qualities are often imbibed or cultivated over a number of years. And this leads to my third explanation: Is the recruitment process appropriate? Does it select people who can handle this kind of a job? It is heartening to see that a doctor protested the treatment to the patients. We sometimes (often?) see doctors behave without empathy to their patients, doctors who behave as though their patients are just like the cadavers they have operated upon in their medical school. I have heard of doctors who wait for their bakshish to reach them before fixing the surgery of cancer patients who are suffering, whose relatives are running from pillar to post to save their bread-winner. This happens because individuals who have no aptitude for service (after all, treatment is a service) become doctors due to various reasons. What the government should do is to ensure that the selection process weeds out such individuals. This may not be as easy as it sounds, but I feel that aptitude is not one of the considerations in recruiting people for jobs, especially such jobs.

Will the government of West Bengal consider these aspects in the enquiry they conduct? Or will the enquiry remain a fact-finding mission and some scapegoats be found to tide over the present problem? I hope they will not, though my mind tells me they will.