"The concept of a just war emerged, suggesting that war is justified only when it meets certain preconditions: if it is waged as a last resort or in self-defense; if the force used is proportional; and if, whenever possible, civilians are spared from violence." said Barrack Obama in his speech accepting the Nobel peace prize. It echoes a feeling often repeated, that war could be more "just" or "morally acceptable" if civilian casualties are low or even absent. I think this is a rather dangerous sentiment. Let me try to present my reasons below.
Let me start with the following statement, "Killing is unacceptable, except for food". I would include killing of all kinds, whether people or animals. Many people may question this premise, but I consider this the basic "law" of nature. No animal kills another except for food, and I am yet to hear of an animal killing another of its kind for whatever reason (even for food). I am supported by the popular saying in India that translates roughly as, "You are absolved of the sin of killing if you eat it".
If killing, except for food, is unacceptable, then killing a person, for whatever reason, is unacceptable. This would include killing even the worst criminals. This may be difficult for many people to accept, but I don't see any way in which we could morally justify killing even a serial killer. We could, perhaps, find reasons based on other considerations, but not on moral ones. This becomes a difficult question and I shall try to look deeper into it later. But right now let me proceed with the problem of the morality of 'civilian deaths' and 'military deaths'.
Why do we feel that civilian deaths cannot be justified? I can think of only two reasons: i) civilians are unarmed and defenceless, so it is not fair to attack them; and, ii) they are not directly involved in war. Let us analyse these reasons. Yes, civilians are generally unarmed. They are not trained to fight. So they do not get a fair chance to defend themselves. But, does this mean that soldiers can be killed because they are armed? Because it is "you or me"? This is true in hand-to-hand combat, especially as in olden days when people used to fight with swords or spears, the better man survives. But, in today's world where one could be killed by a shell fired from kilometres away, by a land mine or a bomb dropped from an aircraft (or even a cruise missile fired from the other side of the globe), this argument does not seem to be valid. It is not one-to-one fight any longer. The individual soldier, however brave he is, or however good a fighter he is, simply has no chance against the killing power of the opposite army. So it hardly matters whether a soldier is armed or thoroughly trained in warfare. Anyone could get killed in a war irrespective of whether he is armed or not.
But, yes, soldiers are directly involved in any war. In a way, wars are all about killing the soldiers of the other party. But everyone would agree, I hope, that that is not the end. A war is almost always about territory - land and the people who live there. So, it is really about the civilians and the power over them. Soldiers are merely "civilians" who take the responsibility to defend the territory. And, of course, the land and the civilians provide them support in the form of food, medicines, arms and ammunition and an assurance of a comfortable retired life if they are not killed. No army can survive without support (voluntary or forced) from land and people. That is why cutting off supply routes is one of the important tactics adopted in any war. In other words, we cannot deny that it is the countries that are at war, the lands and the peoples, not just the militaries.
I hope this won't be interpreted to be a justification for killing civilians. I am trying to say that killing soldiers is as bad. Killing human beings, especially in the name of war, is totally avoidable. No other animal on earth indulges in such cruel and wasteful activities. And the death of a person, whether a soldier or not, is equally painful to his/her family. Nothing can really compensate for the death of a person. In my opinion, it is this pain inflicted on people, often people who never wanted any war, that makes killing immoral. And that pain remains the same, whether the person who died is a civilian or a soldier.
Most people in any country would want peace, and not war, except in certain situations. Such situations are often caused by a few people in search of power. While at one time it was the kings who wanted to expand their empires, today it is again such megalomaniacs who create wars. The difference is that today, perhaps, more wars are started also for economic reasons - access to resources or markets. But that is just another kind of power. Of course, wars could also be triggered by the actions of a country that cause problems for a neighbouring country. Even these, I think, could be avoided if global pressure could be brought on such countries.
Apart from all this, we need to remember that wars waste a lot of resources - resources that could have gone to reduce hunger and malnutrition. I am not aware of any study in that direction, but, possibly, climate change would have been less severe if the fuel used for all the wards during the twentieth century had been saved. We are already talking about peak oil (oil production reaching a peak before declining), and people have started talking about such peaks related to other resources (even water!). And the environmental wounds caused by a war takes a pretty long time to heal. We certainly cannot afford to go on causing such extensive (and intensive) damage to our environment.
So rulers of the major countries need to sit and decide about abolishing war. It cannot be just about nuclear weapons. A nuclear war today can easily lead to total destruction of the life on earth. So, talking about using nuclear weapons is like talking about suicide. One good part about suicide is that one does not survive and suffer. But conventional war is more like a failed suicide attempt where the person suffers serious injury that maims him for life. He has to live and bear it. Let us not do that.
Wednesday, December 23, 2009
Saturday, October 17, 2009
World Mental Health Day, October 10
October 10 is observed as World Mental Health Day. I was not in a position to write this earlier. But I had the satisfaction of seeing an article I wrote in Malayalam on the status of mental patients and mental health centres in India published in the newspaper Thejas on that day. I am reproducing it below.
ഒക്ടോബര് 10 ലോക മാനസികാരോഗ്യ ദിനമായി ആചരിക്കുകയാണു്. മാനസികാരോഗ്യത്തെപ്പറ്റിയുള്ള അറിവു് എല്ലാവരിലും എത്തിക്കുക, മാനസികാരോഗ്യ പ്രശ്നങ്ങള് ഉണ്ടാകാതിരിക്കാനും ഉണ്ടായാല് ചികിത്സിച്ചു് ഭേദപ്പെടുത്താനും മറ്റും ആവശ്യമായ സൌകര്യങ്ങള് എല്ലായിടത്തും സൃഷ്ടിക്കുന്നതിനുള്ള സാഹചര്യം ഒരുക്കുക എന്നൊക്കെയുള്ളതാണു് ഈ ദിനാചരണത്തിന്റെ ഉദ്ദേശ്യം. അറുപതിലധികം വര്ഷങ്ങള്ക്കു മുമ്പു് സ്ഥാപിച്ച മാനസികാരോഗ്യത്തിനുള്ള ആഗോള ഫെഡറേഷനാണു് ഈ ദിനാചരണത്തിനു് മുന്കൈ എടുക്കുന്നതു്.
ഏതു് സമൂഹത്തിലെയും ഏതാണ്ടു് പന്ത്രണ്ടു് ശതമാനം പേര്ക്കു് മാനസിക പ്രശ്നങ്ങളുണ്ടു് എന്നാണു് കണക്കാക്കിയിരിക്കുന്നതു്. ഏതാണ്ടു് നാലു് പേരില് ഒരാള്ക്കു് ജീവിതത്തില് ഏതെങ്കിലും സമയത്തു് ചികിത്സകൊണ്ടു് പ്രയോജനം ചെയ്യാവുന്ന മാനസികാരോഗ്യ പ്രശ്നമുണ്ടാകുന്നുണ്ടത്രെ. എന്നിട്ടും മാനസികാരോഗ്യത്തേപ്പറ്റി നമ്മള് അപൂര്വ്വമായേ സംസാരിക്കാറുള്ളൂ. ആരോഗ്യരംഗത്തെപ്പറ്റിയുള്ള ചര്ച്ചകളില് മാനസികാരോഗ്യം വരാറേയില്ല എന്നു പറയേണ്ടി വരുന്നു. ഇതിന്റെ കാരണത്തിനു് ഒരുപക്ഷെ അധികം അന്വേഷിക്കേണ്ടതില്ല. ഒരു വലിയ വിഭാഗം ജനങ്ങള്ക്കു് മാനസികാരോഗ്യത്തെക്കുറിച്ചുള്ള അജ്ഞതയും മാനസിക രോഗങ്ങളോടുള്ള ഒരുതരം ഭയവും വെറുപ്പും ഒക്കെത്തന്നെയായിരിക്കണം കാരണം. ശാരീരിക രോഗങ്ങള് പോലെ തന്നെയുള്ളതാണു് മാനസിക രോഗങ്ങളെന്നും അവ ചികിത്സിച്ചു് മാറ്റാവുന്നതാണെന്നും മനസിലായിക്കഴിഞ്ഞാല് മിക്ക സമൂഹങ്ങളിലും ഇന്നു് നിലനില്ക്കുന്ന മേല്പറഞ്ഞ കാഴ്ചപ്പാടുകള് മാറേണ്ടതാണു്.
മാനസികരോഗമുള്ള ഒരു വ്യക്തിയുടെ പെരുമാറ്റം മറ്റുള്ളവരില് ഭയമോ നിസ്സഹായതയോ ഒക്കെ ഉളവാക്കുന്നതു് സ്വാഭാവികമാണു്. അതുകൊണ്ടുതന്നെ ആയിരിക്കണം ഏതോ പിശാചിന്റെ ഫലമായാണു് മാനസികരോഗങ്ങള് ഉണ്ടാകുന്നതെന്നു് പണ്ടു് വിശ്വസിച്ചിരുന്നതു്. ഇന്നും അങ്ങനെ വിശ്വസിക്കുന്നവരുണ്ടു്. പല ശാരീരിക രോഗങ്ങള്ക്കും അത്തരത്തിലുള്ള കാരണങ്ങള് ഒരുകാലത്തു് പറഞ്ഞിരുന്നല്ലോ. എന്നാല് അതു് ശരിയല്ലെന്നും രോഗങ്ങളുണ്ടാക്കുന്നതു് പ്രധാനമായും രോഗാണുക്കളാണെന്നും തെളിഞ്ഞതിനു് ശേഷം അത്തരം വിശ്വാസങ്ങള് വളരെ കുറച്ചുപേരേ വെച്ചുപുലര്ത്തുന്നുള്ളൂ. എന്നാല് മാനസികരോഗങ്ങളുടെ കാര്യത്തില് അന്ധവിശ്വാസങ്ങള് നിലനില്ക്കുന്നതു് രോഗത്തിനു് ചികിത്സ നല്കുന്നതിനും രോഗിയെ ശരിയായ രീതിയല് ശുശ്രൂഷിക്കുന്നതിനും തടസ്സം നില്ക്കുന്നുണ്ടു്. അതുപോലെതന്നെയുള്ള മറ്റൊരു പ്രശ്നമാണു് ശാരീരികരോഗങ്ങള് പോലെതന്നെ പല തരത്തിലുള്ള മാനസികരോഗങ്ങളുണ്ടു് എന്നുള്ള തിരിച്ചറിവില്ലാത്തതു്. അതുകൊണ്ടു് എല്ലാ മാനസികരോഗികളെയും `ഭ്രാന്തന്മാരും ഭ്രാന്തികളും' ആയി മുദ്രകുത്തുകയാണു് സമൂഹം ചെയ്യുന്നതു്. ജലദോഷം പോലെ നിസ്സാരമായതു മുതല് അര്ബുദം പോലെ കഠിനമായതു വരെയുള്ള മാനസികരോഗങ്ങളുണ്ടു് എന്നു് നമ്മള് തിരിച്ചറിയേണ്ടതുണ്ടു്.
കുടുംബത്തില് ആര്ക്കെങ്കിലും മാനസികരോഗം ഉണ്ടെങ്കില് അതു് ഒളിച്ചുവയ്ക്കാനാണു് നമ്മളില് പലര്ക്കും താല്പര്യം. മറ്റുള്ളവരറിഞ്ഞാല് നമുക്കു് ജീവിതത്തില് പ്രശ്നങ്ങള് ഉണ്ടാകുമോ എന്ന ഭയമാണു് പലപ്പോഴും ഇതിനു് കാരണമാകുന്നതു്. ഈ സ്ഥിതിവിശേഷം മാറേണ്ടതുണ്ടു്. എങ്കിലേ മാനസിക രോഗങ്ങളെ മറ്റു രോഗങ്ങള് പോലെ തന്നെ കാണാനും അതിനു് വേണ്ട ചികിത്സ നല്കാനും കഴിയുന്ന സാഹചര്യം ഉണ്ടാകൂ. കൂടാതെ ഇന്ത്യയിലെ തന്നെ മാനസികരോഗ ചികിത്സാ കേന്ദ്രങ്ങളിലെ ഇന്നത്തെ ദയനീയാവസ്ഥ മാറണമെങ്കില് അത്തരം ആശുപത്രികളും മറ്റു് ആശുപത്രികളേപ്പോലെ ജനങ്ങള്ക്കു് കയറി കാണാന് കഴിയുന്ന സ്ഥിതിയിലാവണം. പൊതുജനങ്ങളെ മാനസികാശുപത്രികളിലേക്കു് കടത്തിവിടാനാവില്ല എന്നു പറയുന്നവരുണ്ടാകാം. എന്നാല് അതു് സാദ്ധ്യമാണെന്നു് തെളിയിച്ചുകൊണ്ടു് പൊതുജനങ്ങള്ക്കു് പ്രവേശനം അനുവദിക്കുന്ന ഒരു ആശുപത്രിയെങ്കിലും ഇന്ത്യതില് തന്നെയുണ്ടു്.
ഇന്ത്യയിലെ മാനസികാരോഗ്യ കേന്ദ്രങ്ങളുടെ സ്ഥിതിയെപ്പറ്റി ഇന്ത്യയിലെ മനുഷ്യാവകാശ കമ്മീഷന് പഠിച്ചു് 1999ല് ഒരു റിപ്പോര്ട്ടു് പ്രസിദ്ധീകരിച്ചിരുന്നു. അതനുസരിച്ചു് മിക്ക ആശുപത്രികളുടെയും അവസ്ഥ കഷ്ടതരമായിരുന്നു. "രണ്ടു തരത്തിലുള്ള ആശുപത്രികള് ഉണ്ടെന്നാണു് ഈ പഠനം കാണിക്കുന്നതു്. ആദ്യത്തെ തരത്തിലുള്ളതിനെ ആശുപത്രികള് എന്നോ മാനസികാരോഗ്യ കേന്ദ്രങ്ങളെന്നോ വിളിക്കാനാവില്ല. സാമ്പത്തിക കാരണങ്ങളാലോ മാനസികരോഗങ്ങളെപ്പറ്റി അറിവില്ലാത്തതിനാലോ മാനസികരോഗമുള്ള ബന്ധുക്കളെ കൊണ്ടിടാനുള്ള സ്ഥലങ്ങളാണവ. ഇത്തരം പല ഇടങ്ങളിലെയും ജീവിത സൌകര്യങ്ങള് പരിതാപകരവുമാണു് ഒരു വ്യക്തിയ്ക്കു് മനുഷ്യത്വത്തോടെ ചികിത്സിക്കപ്പെടാനും അഭിമാനത്തോടെ ജീവിക്കാനുമുള്ള അവകാശം നിഷേധിക്കുന്നതുമാണു്."
``രണ്ടാമത്തെ തരം ആശുപത്രികള് അടിസ്ഥാനപരമായ ജീവിതസൌകര്യം നല്കുന്നവയാണു്. അവയുടെ പ്രാഥമിക കര്മ്മം രോഗികളെ കസ്റ്റഡിയില് വയ്ക്കുക എന്നതാണു്. ഭക്ഷണവും താമസിക്കാനുള്ള ഇടവും അവര് നല്കുന്നുണ്ടു്. എന്നാല് രോഗികളെക്കൊണ്ടു് ബുദ്ധിമുട്ടില്ലാതിരിക്കാന് ആവശ്യമായ മരുന്നുകള് മാത്രമാണു് അവിടെ നല്കുന്നതു്. സാധാരണ നിലയില് ജീവിക്കാനാവശ്യമായ കഴിവുകള് വളര്ത്തിയെടുക്കാനുള്ള ശ്രമങ്ങളൊന്നും അവിടെ നടക്കുന്നില്ല. ശരിയായ രോഗചികിത്സയും സമൂഹത്തിലേക്കു് മടങ്ങിപ്പോകാനുള്ള പരിശീലനവും ലഭിക്കാനും സമൂഹത്തില് കുടുംബത്തോടൊപ്പം ജീവിക്കാനും ഉള്ള രോഗിയുടെ അവകാശം ഈ ആശുപത്രികളില് നിഷേധിക്കപ്പെടുന്നു.'' 2008ല് മനുഷ്യാവകാശ കമ്മീഷനും ബാംഗ്ലൂരിലെ നിംഹന്സ് (NIMHANS) എന്ന മാനസികാരോഗ്യ കേന്ദ്രവും ചേര്ന്നു് പ്രസിദ്ധീകരിച്ച പുതുക്കിയ റിപ്പോര്ട്ടില് 1999നു് ശേഷം ആശുപത്രികളില് വന്ന മാറ്റങ്ങള് വിവരിച്ചിട്ടുണ്ടു്. പല ആശുപത്രികളിലും കാര്യമായ മാറ്റങ്ങളൊന്നും ഉണ്ടായിട്ടില്ല എന്നാണു് ഇതില്നിന്നു് കാണുന്നതു്.
``മൊത്തം ഇരുനൂറു് സ്ത്രീകള്. അതില് കുറച്ചുപേര് ഇരുണ്ട സെല്ലുകളില്. അവര്ക്കു് മൂത്രമൊഴിക്കാനും വെളിക്കിറങ്ങാനും ഒരു കുഴി. ... ഒരു സെല്ലിനു മുന്നില് ഒരു പ്ലേറ്റില് നിറയെ മലം.'' കാല് നൂറ്റാണ്ടു് മുമ്പു് കേരളത്തിലെ ഒരു മാനസികരോഗാശുപത്രിയില് കണ്ടതു് എഴുതിയിരിക്കുകയാണു് ഈ ഭ്രാന്താലയത്തിനു് നാവുണ്ടായിരുന്നെങ്കില് എന്ന പുസ്തകത്തില് സുന്ദര്. പഴയ കഥ, ഇതൊന്നും ഇപ്പോള് ഉണ്ടാവില്ല എന്നു തോന്നാം. കേരളത്തിലെ ആശുപത്രികളില് ഒരുപക്ഷെ സ്ഥിതിയില് മാറ്റമുണ്ടായിട്ടുണ്ടാവാം. എന്നാല് 1996-97 കാലഘട്ടത്തില് റാഞ്ചിയിലെ മാനസികരോഗാശുപത്രിയില് അഞ്ജന മിശ്ര എന്ന യുവതി കണ്ടതു് എന്താണെന്നു് നോക്കൂ. "വാര്ഡിനടുത്തേക്കു് ചെല്ലുമ്പോള് ഒരു വല്ലാത്ത നാറ്റം. കാണുന്നതു് അതിനേക്കാള് ഭീകരവും ഓക്കാനം വരുത്തുന്നതുമാണു്. നീളമുള്ള വരാന്തയുടെ കൈവരികളിലേക്കു് കയറുകൊണ്ടു് കെട്ടിയിട്ടിരിക്കുന്നു അക്രമാസക്തരെന്നു് കരുതുന്ന രണ്ടു് രോഗികളെ. അവര് ഇരിക്കുന്നതു് അവരുടെ മലത്തില്. വരാന്തയുടെ രണ്ടറ്റത്തുമാണു് കക്കൂസുകള് -- ഉപയോഗിക്കാനാവാത്തവണ്ണം വൃത്തികേടായതു്."
2008 മാര്ച്ച് 8നു് കൊല്ക്കത്തയിലെ പാവ്ലോവ് മാനസിക രോഗാശുപത്രിയില് അമ്മയെ കാണാനെത്തിയ മകള് കണ്ടതു് വനിതാ വാര്ഡിലെ രോഗികളെല്ലാം പൂര്ണ്ണ നഗ്നരായിരിക്കുന്നതാണു്. കുട്ടിയെ കൂട്ടിക്കൊണ്ടുവന്ന ഡോക്ടര് ഇതില് പ്രതിഷേധിച്ചപ്പോള് ആശുപത്രി ജീവനക്കാര് അദ്ദേഹത്തെ തടഞ്ഞവച്ചു് മാപ്പു പറയണമെന്നു് ആവശ്യപ്പെട്ടു. വിസമ്മതിച്ച ഡോക്ടറെ സൂപ്രണ്ടു് വന്നു് മാപ്പുപറഞ്ഞാണു് രക്ഷപ്പെടുത്തിയതു്. രോഗികള് നഗ്നരായിരിക്കാന് കാരണം അവര്ക്കു് മൂന്നു് വസ്ത്രങ്ങളെ ഉള്ളൂ, പക്ഷെ അലക്കുകാരന് രണ്ടാഴ്ചയിലൊരിക്കലേ വരൂ, എന്നതാണത്രെ. എന്തുകൊണ്ടു് കൂടുതല് വസ്ത്രങ്ങളില്ല, അല്ലെങ്കില് എന്തുകൊണ്ടു് അലക്കുകാരന് കൂടുതല് തവണ വരുന്നില്ല എന്ന ചോദ്യം അവശേഷിക്കുന്നു.
മാനസികരോഗാശുപത്രികളില് കഴിയുന്ന രോഗികള് നമ്മുടെ സമൂഹത്തിലെ അംഗങ്ങളാണു്. നമ്മളേപ്പോലെയുള്ളവരാണു്. നമുക്കോരോരുത്തര്ക്കും, മറ്റേതു രോഗവും എന്നതുപോലെ, മാനസികരോഗവും ഏതു് ദിവസവും ഉണ്ടാകാം. നമ്മളാരും ഒരു രോഗത്തിനും അതീതരല്ല. എന്നാല് മാനസികരോഗം ഉണ്ടു് എന്നു് നമ്മള് വിശ്വസിക്കുന്ന വ്യക്തികള് പറയുന്ന കാര്യങ്ങളൊന്നും ആരും കാര്യമായി എടുക്കാറില്ല. അതുകൊണ്ടുതന്നെ അവര് നിസ്സഹായരാണു് എന്നു നമ്മള് ഓര്മ്മിക്കണം. പകപോക്കാനായി മാനസികരോഗിയായി മുദ്രകുത്തി ആശുപത്രിയിലാക്കുന്ന കഥാപാത്രങ്ങളെ നമ്മള് സിനിമയിലും സീരിയലുകളിലും കാണാറില്ലേ? മുന്പു് സൂചിപ്പിച്ച അഞ്ജന മിശ്ര അതുപോലൊരു ചതിയില് പെട്ടു പോയ സ്ത്രീയാണു്. പകപോക്കാനല്ല, ഭാര്യയെ ഒഴിവാക്കാനായി ഭര്ത്താവു് ചെയ്തതാണെന്നു മാത്രം. ഇത്തരം അനേകം സ്ത്രീകള് മാനസികരോഗാശുപത്രികളില് ഹോമിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ടു് എന്നു് അഞ്ജന തന്നെ പറയുന്നു. ഇതെല്ലാം നമ്മുടെ സമൂഹത്തിനു മേലുള്ള വലിയ കളങ്കങ്ങളാണു്.
മാനസികരോഗചികിത്സാരംഗത്തു് വലിയ പുരോഗതി കൈവരിക്കാന് ആധുനിക വൈദ്യശാസ്ത്രത്തിനു് ആയിട്ടുണ്ടു്. ആത്മാഭിമാനത്തോടെയും സ്വന്തം കാര്യങ്ങള് സ്വയം ചെയ്തുകൊണ്ടും ജീവിക്കാനുള്ള കഴിവു് മിക്ക മാനസികരോഗികള്ക്കും ശരിയായ ചികിത്സയിലൂടെ നേടാനാവും. ആ സ്ഥിതിക്കു് നമ്മുടെ സഹോദരന്മാരെയും സഹോദരികളെയും ഇങ്ങനെ ക്രൂരമായി ശിക്ഷിക്കുന്നതു് മഹാപാപമാണു്. മനുഷ്യരാശിയോടു ചെയ്യുന്ന അപരാധമാണു്. ഇതെല്ലാം മാറ്റാന് നമ്മളാലാവുന്നതെല്ലാം ചെയ്യുമെന്നു് നമുക്കു് ഈ മാനസികാരോഗ്യ ദിനത്തില് പ്രതിജ്ഞയെടുക്കാം.
ഒക്ടോബര് 10 ലോക മാനസികാരോഗ്യ ദിനമായി ആചരിക്കുകയാണു്. മാനസികാരോഗ്യത്തെപ്പറ്റിയുള്ള അറിവു് എല്ലാവരിലും എത്തിക്കുക, മാനസികാരോഗ്യ പ്രശ്നങ്ങള് ഉണ്ടാകാതിരിക്കാനും ഉണ്ടായാല് ചികിത്സിച്ചു് ഭേദപ്പെടുത്താനും മറ്റും ആവശ്യമായ സൌകര്യങ്ങള് എല്ലായിടത്തും സൃഷ്ടിക്കുന്നതിനുള്ള സാഹചര്യം ഒരുക്കുക എന്നൊക്കെയുള്ളതാണു് ഈ ദിനാചരണത്തിന്റെ ഉദ്ദേശ്യം. അറുപതിലധികം വര്ഷങ്ങള്ക്കു മുമ്പു് സ്ഥാപിച്ച മാനസികാരോഗ്യത്തിനുള്ള ആഗോള ഫെഡറേഷനാണു് ഈ ദിനാചരണത്തിനു് മുന്കൈ എടുക്കുന്നതു്.
ഏതു് സമൂഹത്തിലെയും ഏതാണ്ടു് പന്ത്രണ്ടു് ശതമാനം പേര്ക്കു് മാനസിക പ്രശ്നങ്ങളുണ്ടു് എന്നാണു് കണക്കാക്കിയിരിക്കുന്നതു്. ഏതാണ്ടു് നാലു് പേരില് ഒരാള്ക്കു് ജീവിതത്തില് ഏതെങ്കിലും സമയത്തു് ചികിത്സകൊണ്ടു് പ്രയോജനം ചെയ്യാവുന്ന മാനസികാരോഗ്യ പ്രശ്നമുണ്ടാകുന്നുണ്ടത്രെ. എന്നിട്ടും മാനസികാരോഗ്യത്തേപ്പറ്റി നമ്മള് അപൂര്വ്വമായേ സംസാരിക്കാറുള്ളൂ. ആരോഗ്യരംഗത്തെപ്പറ്റിയുള്ള ചര്ച്ചകളില് മാനസികാരോഗ്യം വരാറേയില്ല എന്നു പറയേണ്ടി വരുന്നു. ഇതിന്റെ കാരണത്തിനു് ഒരുപക്ഷെ അധികം അന്വേഷിക്കേണ്ടതില്ല. ഒരു വലിയ വിഭാഗം ജനങ്ങള്ക്കു് മാനസികാരോഗ്യത്തെക്കുറിച്ചുള്ള അജ്ഞതയും മാനസിക രോഗങ്ങളോടുള്ള ഒരുതരം ഭയവും വെറുപ്പും ഒക്കെത്തന്നെയായിരിക്കണം കാരണം. ശാരീരിക രോഗങ്ങള് പോലെ തന്നെയുള്ളതാണു് മാനസിക രോഗങ്ങളെന്നും അവ ചികിത്സിച്ചു് മാറ്റാവുന്നതാണെന്നും മനസിലായിക്കഴിഞ്ഞാല് മിക്ക സമൂഹങ്ങളിലും ഇന്നു് നിലനില്ക്കുന്ന മേല്പറഞ്ഞ കാഴ്ചപ്പാടുകള് മാറേണ്ടതാണു്.
മാനസികരോഗമുള്ള ഒരു വ്യക്തിയുടെ പെരുമാറ്റം മറ്റുള്ളവരില് ഭയമോ നിസ്സഹായതയോ ഒക്കെ ഉളവാക്കുന്നതു് സ്വാഭാവികമാണു്. അതുകൊണ്ടുതന്നെ ആയിരിക്കണം ഏതോ പിശാചിന്റെ ഫലമായാണു് മാനസികരോഗങ്ങള് ഉണ്ടാകുന്നതെന്നു് പണ്ടു് വിശ്വസിച്ചിരുന്നതു്. ഇന്നും അങ്ങനെ വിശ്വസിക്കുന്നവരുണ്ടു്. പല ശാരീരിക രോഗങ്ങള്ക്കും അത്തരത്തിലുള്ള കാരണങ്ങള് ഒരുകാലത്തു് പറഞ്ഞിരുന്നല്ലോ. എന്നാല് അതു് ശരിയല്ലെന്നും രോഗങ്ങളുണ്ടാക്കുന്നതു് പ്രധാനമായും രോഗാണുക്കളാണെന്നും തെളിഞ്ഞതിനു് ശേഷം അത്തരം വിശ്വാസങ്ങള് വളരെ കുറച്ചുപേരേ വെച്ചുപുലര്ത്തുന്നുള്ളൂ. എന്നാല് മാനസികരോഗങ്ങളുടെ കാര്യത്തില് അന്ധവിശ്വാസങ്ങള് നിലനില്ക്കുന്നതു് രോഗത്തിനു് ചികിത്സ നല്കുന്നതിനും രോഗിയെ ശരിയായ രീതിയല് ശുശ്രൂഷിക്കുന്നതിനും തടസ്സം നില്ക്കുന്നുണ്ടു്. അതുപോലെതന്നെയുള്ള മറ്റൊരു പ്രശ്നമാണു് ശാരീരികരോഗങ്ങള് പോലെതന്നെ പല തരത്തിലുള്ള മാനസികരോഗങ്ങളുണ്ടു് എന്നുള്ള തിരിച്ചറിവില്ലാത്തതു്. അതുകൊണ്ടു് എല്ലാ മാനസികരോഗികളെയും `ഭ്രാന്തന്മാരും ഭ്രാന്തികളും' ആയി മുദ്രകുത്തുകയാണു് സമൂഹം ചെയ്യുന്നതു്. ജലദോഷം പോലെ നിസ്സാരമായതു മുതല് അര്ബുദം പോലെ കഠിനമായതു വരെയുള്ള മാനസികരോഗങ്ങളുണ്ടു് എന്നു് നമ്മള് തിരിച്ചറിയേണ്ടതുണ്ടു്.
കുടുംബത്തില് ആര്ക്കെങ്കിലും മാനസികരോഗം ഉണ്ടെങ്കില് അതു് ഒളിച്ചുവയ്ക്കാനാണു് നമ്മളില് പലര്ക്കും താല്പര്യം. മറ്റുള്ളവരറിഞ്ഞാല് നമുക്കു് ജീവിതത്തില് പ്രശ്നങ്ങള് ഉണ്ടാകുമോ എന്ന ഭയമാണു് പലപ്പോഴും ഇതിനു് കാരണമാകുന്നതു്. ഈ സ്ഥിതിവിശേഷം മാറേണ്ടതുണ്ടു്. എങ്കിലേ മാനസിക രോഗങ്ങളെ മറ്റു രോഗങ്ങള് പോലെ തന്നെ കാണാനും അതിനു് വേണ്ട ചികിത്സ നല്കാനും കഴിയുന്ന സാഹചര്യം ഉണ്ടാകൂ. കൂടാതെ ഇന്ത്യയിലെ തന്നെ മാനസികരോഗ ചികിത്സാ കേന്ദ്രങ്ങളിലെ ഇന്നത്തെ ദയനീയാവസ്ഥ മാറണമെങ്കില് അത്തരം ആശുപത്രികളും മറ്റു് ആശുപത്രികളേപ്പോലെ ജനങ്ങള്ക്കു് കയറി കാണാന് കഴിയുന്ന സ്ഥിതിയിലാവണം. പൊതുജനങ്ങളെ മാനസികാശുപത്രികളിലേക്കു് കടത്തിവിടാനാവില്ല എന്നു പറയുന്നവരുണ്ടാകാം. എന്നാല് അതു് സാദ്ധ്യമാണെന്നു് തെളിയിച്ചുകൊണ്ടു് പൊതുജനങ്ങള്ക്കു് പ്രവേശനം അനുവദിക്കുന്ന ഒരു ആശുപത്രിയെങ്കിലും ഇന്ത്യതില് തന്നെയുണ്ടു്.
ഇന്ത്യയിലെ മാനസികാരോഗ്യ കേന്ദ്രങ്ങളുടെ സ്ഥിതിയെപ്പറ്റി ഇന്ത്യയിലെ മനുഷ്യാവകാശ കമ്മീഷന് പഠിച്ചു് 1999ല് ഒരു റിപ്പോര്ട്ടു് പ്രസിദ്ധീകരിച്ചിരുന്നു. അതനുസരിച്ചു് മിക്ക ആശുപത്രികളുടെയും അവസ്ഥ കഷ്ടതരമായിരുന്നു. "രണ്ടു തരത്തിലുള്ള ആശുപത്രികള് ഉണ്ടെന്നാണു് ഈ പഠനം കാണിക്കുന്നതു്. ആദ്യത്തെ തരത്തിലുള്ളതിനെ ആശുപത്രികള് എന്നോ മാനസികാരോഗ്യ കേന്ദ്രങ്ങളെന്നോ വിളിക്കാനാവില്ല. സാമ്പത്തിക കാരണങ്ങളാലോ മാനസികരോഗങ്ങളെപ്പറ്റി അറിവില്ലാത്തതിനാലോ മാനസികരോഗമുള്ള ബന്ധുക്കളെ കൊണ്ടിടാനുള്ള സ്ഥലങ്ങളാണവ. ഇത്തരം പല ഇടങ്ങളിലെയും ജീവിത സൌകര്യങ്ങള് പരിതാപകരവുമാണു് ഒരു വ്യക്തിയ്ക്കു് മനുഷ്യത്വത്തോടെ ചികിത്സിക്കപ്പെടാനും അഭിമാനത്തോടെ ജീവിക്കാനുമുള്ള അവകാശം നിഷേധിക്കുന്നതുമാണു്."
``രണ്ടാമത്തെ തരം ആശുപത്രികള് അടിസ്ഥാനപരമായ ജീവിതസൌകര്യം നല്കുന്നവയാണു്. അവയുടെ പ്രാഥമിക കര്മ്മം രോഗികളെ കസ്റ്റഡിയില് വയ്ക്കുക എന്നതാണു്. ഭക്ഷണവും താമസിക്കാനുള്ള ഇടവും അവര് നല്കുന്നുണ്ടു്. എന്നാല് രോഗികളെക്കൊണ്ടു് ബുദ്ധിമുട്ടില്ലാതിരിക്കാന് ആവശ്യമായ മരുന്നുകള് മാത്രമാണു് അവിടെ നല്കുന്നതു്. സാധാരണ നിലയില് ജീവിക്കാനാവശ്യമായ കഴിവുകള് വളര്ത്തിയെടുക്കാനുള്ള ശ്രമങ്ങളൊന്നും അവിടെ നടക്കുന്നില്ല. ശരിയായ രോഗചികിത്സയും സമൂഹത്തിലേക്കു് മടങ്ങിപ്പോകാനുള്ള പരിശീലനവും ലഭിക്കാനും സമൂഹത്തില് കുടുംബത്തോടൊപ്പം ജീവിക്കാനും ഉള്ള രോഗിയുടെ അവകാശം ഈ ആശുപത്രികളില് നിഷേധിക്കപ്പെടുന്നു.'' 2008ല് മനുഷ്യാവകാശ കമ്മീഷനും ബാംഗ്ലൂരിലെ നിംഹന്സ് (NIMHANS) എന്ന മാനസികാരോഗ്യ കേന്ദ്രവും ചേര്ന്നു് പ്രസിദ്ധീകരിച്ച പുതുക്കിയ റിപ്പോര്ട്ടില് 1999നു് ശേഷം ആശുപത്രികളില് വന്ന മാറ്റങ്ങള് വിവരിച്ചിട്ടുണ്ടു്. പല ആശുപത്രികളിലും കാര്യമായ മാറ്റങ്ങളൊന്നും ഉണ്ടായിട്ടില്ല എന്നാണു് ഇതില്നിന്നു് കാണുന്നതു്.
``മൊത്തം ഇരുനൂറു് സ്ത്രീകള്. അതില് കുറച്ചുപേര് ഇരുണ്ട സെല്ലുകളില്. അവര്ക്കു് മൂത്രമൊഴിക്കാനും വെളിക്കിറങ്ങാനും ഒരു കുഴി. ... ഒരു സെല്ലിനു മുന്നില് ഒരു പ്ലേറ്റില് നിറയെ മലം.'' കാല് നൂറ്റാണ്ടു് മുമ്പു് കേരളത്തിലെ ഒരു മാനസികരോഗാശുപത്രിയില് കണ്ടതു് എഴുതിയിരിക്കുകയാണു് ഈ ഭ്രാന്താലയത്തിനു് നാവുണ്ടായിരുന്നെങ്കില് എന്ന പുസ്തകത്തില് സുന്ദര്. പഴയ കഥ, ഇതൊന്നും ഇപ്പോള് ഉണ്ടാവില്ല എന്നു തോന്നാം. കേരളത്തിലെ ആശുപത്രികളില് ഒരുപക്ഷെ സ്ഥിതിയില് മാറ്റമുണ്ടായിട്ടുണ്ടാവാം. എന്നാല് 1996-97 കാലഘട്ടത്തില് റാഞ്ചിയിലെ മാനസികരോഗാശുപത്രിയില് അഞ്ജന മിശ്ര എന്ന യുവതി കണ്ടതു് എന്താണെന്നു് നോക്കൂ. "വാര്ഡിനടുത്തേക്കു് ചെല്ലുമ്പോള് ഒരു വല്ലാത്ത നാറ്റം. കാണുന്നതു് അതിനേക്കാള് ഭീകരവും ഓക്കാനം വരുത്തുന്നതുമാണു്. നീളമുള്ള വരാന്തയുടെ കൈവരികളിലേക്കു് കയറുകൊണ്ടു് കെട്ടിയിട്ടിരിക്കുന്നു അക്രമാസക്തരെന്നു് കരുതുന്ന രണ്ടു് രോഗികളെ. അവര് ഇരിക്കുന്നതു് അവരുടെ മലത്തില്. വരാന്തയുടെ രണ്ടറ്റത്തുമാണു് കക്കൂസുകള് -- ഉപയോഗിക്കാനാവാത്തവണ്ണം വൃത്തികേടായതു്."
2008 മാര്ച്ച് 8നു് കൊല്ക്കത്തയിലെ പാവ്ലോവ് മാനസിക രോഗാശുപത്രിയില് അമ്മയെ കാണാനെത്തിയ മകള് കണ്ടതു് വനിതാ വാര്ഡിലെ രോഗികളെല്ലാം പൂര്ണ്ണ നഗ്നരായിരിക്കുന്നതാണു്. കുട്ടിയെ കൂട്ടിക്കൊണ്ടുവന്ന ഡോക്ടര് ഇതില് പ്രതിഷേധിച്ചപ്പോള് ആശുപത്രി ജീവനക്കാര് അദ്ദേഹത്തെ തടഞ്ഞവച്ചു് മാപ്പു പറയണമെന്നു് ആവശ്യപ്പെട്ടു. വിസമ്മതിച്ച ഡോക്ടറെ സൂപ്രണ്ടു് വന്നു് മാപ്പുപറഞ്ഞാണു് രക്ഷപ്പെടുത്തിയതു്. രോഗികള് നഗ്നരായിരിക്കാന് കാരണം അവര്ക്കു് മൂന്നു് വസ്ത്രങ്ങളെ ഉള്ളൂ, പക്ഷെ അലക്കുകാരന് രണ്ടാഴ്ചയിലൊരിക്കലേ വരൂ, എന്നതാണത്രെ. എന്തുകൊണ്ടു് കൂടുതല് വസ്ത്രങ്ങളില്ല, അല്ലെങ്കില് എന്തുകൊണ്ടു് അലക്കുകാരന് കൂടുതല് തവണ വരുന്നില്ല എന്ന ചോദ്യം അവശേഷിക്കുന്നു.
മാനസികരോഗാശുപത്രികളില് കഴിയുന്ന രോഗികള് നമ്മുടെ സമൂഹത്തിലെ അംഗങ്ങളാണു്. നമ്മളേപ്പോലെയുള്ളവരാണു്. നമുക്കോരോരുത്തര്ക്കും, മറ്റേതു രോഗവും എന്നതുപോലെ, മാനസികരോഗവും ഏതു് ദിവസവും ഉണ്ടാകാം. നമ്മളാരും ഒരു രോഗത്തിനും അതീതരല്ല. എന്നാല് മാനസികരോഗം ഉണ്ടു് എന്നു് നമ്മള് വിശ്വസിക്കുന്ന വ്യക്തികള് പറയുന്ന കാര്യങ്ങളൊന്നും ആരും കാര്യമായി എടുക്കാറില്ല. അതുകൊണ്ടുതന്നെ അവര് നിസ്സഹായരാണു് എന്നു നമ്മള് ഓര്മ്മിക്കണം. പകപോക്കാനായി മാനസികരോഗിയായി മുദ്രകുത്തി ആശുപത്രിയിലാക്കുന്ന കഥാപാത്രങ്ങളെ നമ്മള് സിനിമയിലും സീരിയലുകളിലും കാണാറില്ലേ? മുന്പു് സൂചിപ്പിച്ച അഞ്ജന മിശ്ര അതുപോലൊരു ചതിയില് പെട്ടു പോയ സ്ത്രീയാണു്. പകപോക്കാനല്ല, ഭാര്യയെ ഒഴിവാക്കാനായി ഭര്ത്താവു് ചെയ്തതാണെന്നു മാത്രം. ഇത്തരം അനേകം സ്ത്രീകള് മാനസികരോഗാശുപത്രികളില് ഹോമിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ടു് എന്നു് അഞ്ജന തന്നെ പറയുന്നു. ഇതെല്ലാം നമ്മുടെ സമൂഹത്തിനു മേലുള്ള വലിയ കളങ്കങ്ങളാണു്.
മാനസികരോഗചികിത്സാരംഗത്തു് വലിയ പുരോഗതി കൈവരിക്കാന് ആധുനിക വൈദ്യശാസ്ത്രത്തിനു് ആയിട്ടുണ്ടു്. ആത്മാഭിമാനത്തോടെയും സ്വന്തം കാര്യങ്ങള് സ്വയം ചെയ്തുകൊണ്ടും ജീവിക്കാനുള്ള കഴിവു് മിക്ക മാനസികരോഗികള്ക്കും ശരിയായ ചികിത്സയിലൂടെ നേടാനാവും. ആ സ്ഥിതിക്കു് നമ്മുടെ സഹോദരന്മാരെയും സഹോദരികളെയും ഇങ്ങനെ ക്രൂരമായി ശിക്ഷിക്കുന്നതു് മഹാപാപമാണു്. മനുഷ്യരാശിയോടു ചെയ്യുന്ന അപരാധമാണു്. ഇതെല്ലാം മാറ്റാന് നമ്മളാലാവുന്നതെല്ലാം ചെയ്യുമെന്നു് നമുക്കു് ഈ മാനസികാരോഗ്യ ദിനത്തില് പ്രതിജ്ഞയെടുക്കാം.
(ഈ ലേഖനം ക്രിയേറ്റീവ് കോമണ്സ് by-sa ലൈസന്സില് പ്രസിദ്ധീകരിച്ചിരിക്കുന്നു.)
Wednesday, July 15, 2009
The Future of Governance
What will be the kind of government people will have in different parts of the world after, say, thirty, forty or fifty years? I am sure there are people who believe that the capitalist system will become prevalent all over the world, becoming the predominant form of society. There will also be people who believe that socialism will spread to many countries in fifty years' time and continue to spread to other countries. There also are people who believe that there could be other forms of society that would develop in the coming decades.
One indication of the form that may soon evolve is the new modes of production witnessed in the development of Free Software. Here, people collaborate to create something with apparently no incentive. Well, there is the incentive of popularity, recognition and even fame that contribution to Free Software may bring. But not money, at least for a number of developers who are not employed by Free Software companies like Red Hat or SuSE or even companies that contribute to Free Software like Sun Microsystems.
But, if we take the case of Wikipedia, for instance, contribution to it brings you nothing. Not even the names of contributors are mentioned anywhere. Yet, millions of articles go written in more than 250 languages! This is simply stupendous! Unbelievable even a few years ago. And inexplicable from the point of view of any kind of economics. Does this indicate a new and evolving form of collaborative production? Can this kind of production be extended to other areas also? Can, in other words, a new form of economy come into existence where production is no longer centralised, controlled by a few people? Can there be an economy that needs no money?
While these may sound absurd to many people who cannot escape from the modes of thinking that we are familiar with in this money-based economy, there are many people who think that it could be possible. There are different groups in different parts of the world, such as the P2P Foundation established by Michel Bauwens and the Oekonux group established by Stefan Merten, who are seriously discussing such possibilities.
I had the good fortune to meet and interview Mr. Bauwens and Mr. Merten earlier this year. The interview with Mr. Bauwens has already appeared in Malayalam in the latest issue (July 17, 2009) of the magazine Samakalika Malayalam. The English version of the interview has appeared in Infochange India. The interview is under the Creative Commons Attribution No Derivatives India 2.5 (by-nd) licence. So it may be reproduced in any media provided this licence statement is also included. Just for your information, in case you would want to reproduce it somewhere :-)
One indication of the form that may soon evolve is the new modes of production witnessed in the development of Free Software. Here, people collaborate to create something with apparently no incentive. Well, there is the incentive of popularity, recognition and even fame that contribution to Free Software may bring. But not money, at least for a number of developers who are not employed by Free Software companies like Red Hat or SuSE or even companies that contribute to Free Software like Sun Microsystems.
But, if we take the case of Wikipedia, for instance, contribution to it brings you nothing. Not even the names of contributors are mentioned anywhere. Yet, millions of articles go written in more than 250 languages! This is simply stupendous! Unbelievable even a few years ago. And inexplicable from the point of view of any kind of economics. Does this indicate a new and evolving form of collaborative production? Can this kind of production be extended to other areas also? Can, in other words, a new form of economy come into existence where production is no longer centralised, controlled by a few people? Can there be an economy that needs no money?
While these may sound absurd to many people who cannot escape from the modes of thinking that we are familiar with in this money-based economy, there are many people who think that it could be possible. There are different groups in different parts of the world, such as the P2P Foundation established by Michel Bauwens and the Oekonux group established by Stefan Merten, who are seriously discussing such possibilities.
I had the good fortune to meet and interview Mr. Bauwens and Mr. Merten earlier this year. The interview with Mr. Bauwens has already appeared in Malayalam in the latest issue (July 17, 2009) of the magazine Samakalika Malayalam. The English version of the interview has appeared in Infochange India. The interview is under the Creative Commons Attribution No Derivatives India 2.5 (by-nd) licence. So it may be reproduced in any media provided this licence statement is also included. Just for your information, in case you would want to reproduce it somewhere :-)
Friday, May 29, 2009
Humanity in a Trap
Well, this is not really a post, but a link to an earlier post. I have to do this because the earlier post was started in December 2008, but completed only today. Yet, the post lies somewhere, far below, and no one may get to see it unless someone takes the trouble to search it out. So, I thought, I will give a link here so that people will see it. It is about Climate Change, the impending energy crisis and what we should probably do. The post is here. Please do read and comment.
Well, this is not really a post, but a link to an earlier post. I have to do this because the earlier post was started in December 2008, but completed only today. Yet, the post lies somewhere, far below, and no one may get to see it unless someone takes the trouble to search it out. So, I thought, I will give a link here so that people will see it. It is about Climate Change, the impending energy crisis and what we should probably do. The post is here. Please do read and comment.
Wednesday, January 28, 2009
Slumdogs and Millionaires
Interesting story in The Age, an Australian newspaper (thanks to my friend Sundar for sending me the link):Who'd want to be a (Slumdog) Millionaire? It seems the producers have become millionaires with the film succeeding both in the box office and the Oscar nominations. But two of the main actors, Rubina and Azharuddin, who were paid very little for their efforts (that lasted one year) are back to their poor squalid surroundings and struggling to live and study. Rubina was, apparently, paid $ 1060 (something like Rs. 50,000) and Azharuddin $ 3600 (about Rs. 1,76,000) for one year's work.
"The child actors' parents have accused the hit film's producers of exploiting the eight-year-olds, disclosing that both face uncertain futures in one of Mumbai's most squalid slums." says the report.
Is it fair to expect someone taking a movie to help the people in his story financially? I don't know. But I know one thing. When the producer makes such a movie, it is only fair that (s)he pays his/her workers properly, whether they are established actors or children from a slum. Is Rs. 50,000 good enough for a year's work? I don't think so, but I am sure there are people who are paid less in the country. But I don't think that justifies a low pay either. In any case, I think it is really low for a child who did a role in a film, and that too working for one year. Is what Azharuddin got low? Well, to be frank, I don't know.
But the point is not simply that of paying a worker. It is also a moral question of making use of the pitiable state of some people to make money abroad and then leaving them in their misery. Just today I was told that the people who made the Tamil film Thannir Thannir, the story of a village that thirsts for water, left the people to their fate after making the movie. I can already hear people ask, "Then what should a film maker do? His job is to make movies. And, in any case, the movie helped to bring attention to the plight of the people, did it not? What more do you expect?"
True. But why did these people decide to take a movie on the plight of the poor? Was it out of empathy? Did they hope to find some solution to the problems these people are facing by letting others know about it? Or, did they think that this theme would sell well? In the former case, it is empathy that drives the decision. Therefore, one would expect empathetic behaviour from them -- at least use some of the money the film makes to help these people. In the latter case, it is only fair that the people who contributed to the film share some of the economic benefits. So, I think, in either case, there is nothing wrong in expecting some contribution from the film makers to alleviate the misery of the people whose story they are telling. But we didn't see that happening in either of the two cases mentioned above. At the same time, someone just mentioned to me this evening that all profits from the movie are earmarked for charity by its producer Anil Kapoor. I don't know how far it is true. But if it is, and he keeps his word, I withdraw all the above comments and apologise.
PS: Today's newspaper carried a report that said that the profits from the movie have been earmarked for development of the Mumbai slum that featured in the movie. If this is true, and they do indeed put money from the movie into the slums, then I sincerely apologise and withdraw my criticism. (Added on February 1, 2009)
Interesting story in The Age, an Australian newspaper (thanks to my friend Sundar for sending me the link):Who'd want to be a (Slumdog) Millionaire? It seems the producers have become millionaires with the film succeeding both in the box office and the Oscar nominations. But two of the main actors, Rubina and Azharuddin, who were paid very little for their efforts (that lasted one year) are back to their poor squalid surroundings and struggling to live and study. Rubina was, apparently, paid $ 1060 (something like Rs. 50,000) and Azharuddin $ 3600 (about Rs. 1,76,000) for one year's work.
"The child actors' parents have accused the hit film's producers of exploiting the eight-year-olds, disclosing that both face uncertain futures in one of Mumbai's most squalid slums." says the report.
Is it fair to expect someone taking a movie to help the people in his story financially? I don't know. But I know one thing. When the producer makes such a movie, it is only fair that (s)he pays his/her workers properly, whether they are established actors or children from a slum. Is Rs. 50,000 good enough for a year's work? I don't think so, but I am sure there are people who are paid less in the country. But I don't think that justifies a low pay either. In any case, I think it is really low for a child who did a role in a film, and that too working for one year. Is what Azharuddin got low? Well, to be frank, I don't know.
But the point is not simply that of paying a worker. It is also a moral question of making use of the pitiable state of some people to make money abroad and then leaving them in their misery. Just today I was told that the people who made the Tamil film Thannir Thannir, the story of a village that thirsts for water, left the people to their fate after making the movie. I can already hear people ask, "Then what should a film maker do? His job is to make movies. And, in any case, the movie helped to bring attention to the plight of the people, did it not? What more do you expect?"
True. But why did these people decide to take a movie on the plight of the poor? Was it out of empathy? Did they hope to find some solution to the problems these people are facing by letting others know about it? Or, did they think that this theme would sell well? In the former case, it is empathy that drives the decision. Therefore, one would expect empathetic behaviour from them -- at least use some of the money the film makes to help these people. In the latter case, it is only fair that the people who contributed to the film share some of the economic benefits. So, I think, in either case, there is nothing wrong in expecting some contribution from the film makers to alleviate the misery of the people whose story they are telling. But we didn't see that happening in either of the two cases mentioned above. At the same time, someone just mentioned to me this evening that all profits from the movie are earmarked for charity by its producer Anil Kapoor. I don't know how far it is true. But if it is, and he keeps his word, I withdraw all the above comments and apologise.
PS: Today's newspaper carried a report that said that the profits from the movie have been earmarked for development of the Mumbai slum that featured in the movie. If this is true, and they do indeed put money from the movie into the slums, then I sincerely apologise and withdraw my criticism. (Added on February 1, 2009)
Saturday, January 17, 2009
Mere Desh Ki Dharti
"Mumbai-based filmmaker Sumit Khanna first embarked on the pesticides trail when he noticed the absence of the common sparrow from the green fields of Punjab. "Why is it, I thought to myself, that the sparrows have stopped making the fields their home despite the apparent presence of food? And then I discovered that the crop is so heavily sprayed with pesticide that no bird or beast can hope to survive in the fields," says Khanna. This process of discovery took the route of a 58-minute documentary film, financed by the Public Service Broadcasting Trust (PSBT). To add a touch of irony, Khanna titled his film Mere Desh Ki Dharti, a popular song from a Hindi film that pays tribute to the abundance of food, water and happiness in India." This is a quote from an article in Infochange
I am reminded of very similar ideas expressed in a book that ultimately turned out to be one of the pioneering books on the environmental movement. It was written by Rachel Carson and was called Silent Spring. She starts with the concern about birds disappearing, and along with them, bird songs. And she goes on to show, in chapter after disgusting chapter, how technology in the form of chemicals that kill insects has destroyed bird populations. How nature has been silenced. How humans took 'control' of nature and came pretty close to destroying themselves.
Have we not learnt any lesson from all the heart-breaking episodes that Ms. Rachel described almost a half century ago? Do we have to replay all those absurd scenes again? Do we have to repeat all the mistakes that the West made? Are we always going to be followers of the so-called "developed" world? Why are we afraid of following our own path of progress? I admit that the 'West', or the 'North' as some prefer to say, has succeeded in brainwashing us into believing that theirs is the only way to achieving "development". This is a word I dislike using in this context, since it signifies growth, and I believe that growth is not the way to go forward. Continuous growth signifies infinite resources, since growth generally is taken to mean increasing consumption of resources. So I prefer the word "progress", which really does not imply growth (as in "progress along our way", for example).
Even if there is no destination, which seems to be clear, let us look for progress on our path, than for growth and development. Let us look for more equitable sharing of resources, less conflicts within society, less contradictions with nature. Let us think more of co-operation that competition. Let us forget about efficiency and think more about equity, for instance. Yes, that should be our path, and we could, perhaps, progress continuously along this path without creating trouble for other species. We are quite suited to set an example for the world in this matter, due to our unique history and philosophy of 'live and let live'. So let us lead the world rather than follow others.
"Mumbai-based filmmaker Sumit Khanna first embarked on the pesticides trail when he noticed the absence of the common sparrow from the green fields of Punjab. "Why is it, I thought to myself, that the sparrows have stopped making the fields their home despite the apparent presence of food? And then I discovered that the crop is so heavily sprayed with pesticide that no bird or beast can hope to survive in the fields," says Khanna. This process of discovery took the route of a 58-minute documentary film, financed by the Public Service Broadcasting Trust (PSBT). To add a touch of irony, Khanna titled his film Mere Desh Ki Dharti, a popular song from a Hindi film that pays tribute to the abundance of food, water and happiness in India." This is a quote from an article in Infochange
I am reminded of very similar ideas expressed in a book that ultimately turned out to be one of the pioneering books on the environmental movement. It was written by Rachel Carson and was called Silent Spring. She starts with the concern about birds disappearing, and along with them, bird songs. And she goes on to show, in chapter after disgusting chapter, how technology in the form of chemicals that kill insects has destroyed bird populations. How nature has been silenced. How humans took 'control' of nature and came pretty close to destroying themselves.
Have we not learnt any lesson from all the heart-breaking episodes that Ms. Rachel described almost a half century ago? Do we have to replay all those absurd scenes again? Do we have to repeat all the mistakes that the West made? Are we always going to be followers of the so-called "developed" world? Why are we afraid of following our own path of progress? I admit that the 'West', or the 'North' as some prefer to say, has succeeded in brainwashing us into believing that theirs is the only way to achieving "development". This is a word I dislike using in this context, since it signifies growth, and I believe that growth is not the way to go forward. Continuous growth signifies infinite resources, since growth generally is taken to mean increasing consumption of resources. So I prefer the word "progress", which really does not imply growth (as in "progress along our way", for example).
Even if there is no destination, which seems to be clear, let us look for progress on our path, than for growth and development. Let us look for more equitable sharing of resources, less conflicts within society, less contradictions with nature. Let us think more of co-operation that competition. Let us forget about efficiency and think more about equity, for instance. Yes, that should be our path, and we could, perhaps, progress continuously along this path without creating trouble for other species. We are quite suited to set an example for the world in this matter, due to our unique history and philosophy of 'live and let live'. So let us lead the world rather than follow others.
Thursday, January 01, 2009
Thoughts about New Year
Today is supposed to be New Year day. I looked around in the morning to see what was new about the day. I found the day to be very similar to yesterday. It was rather cool outside my house, the same as yesterday. I heard the same kind of bird songs. The same plants and trees stood in the same places, fortunately. The house also looked the same. The newspapers for the day were lying in the courtyard. And I read about people killed in accidents, about people murdered by individuals or state machinery, about people who committed suicide, about poverty, about joblessness and about political manipulations. And my house maid did not turn up, just as yesterday. So what is new? What was the big celebration people indulged in yesterday about? I hope you understand my doubt.
If I had a paper calendar, I would have had to replace it with a new one. Since I didn't have, well, it was just like any other day. Just that, hence forth, I would have to write 2009, instead of 2008, when I want to write the date on a cheque leaf, for instance. Well, but this kind of thing happens often, every day, in fact. Because every day the date changes. Once in a while the month also changes. So, of course, it is only fair that once in a longer while, the year also changes. This happens to be how we record the passage of time. Yes, sometimes we also need to write the time somewhere -- for instance, in a gate pass when we enter some institutions. Why fireworks and drunken displays when the date changes from December 31 to January 1?
In Kerala, India, where I stay, the year does not start on January 1. It starts on Chingam 1, where Chingam is the first day of the local calendar. But that is not celebrated. In many parts of the country, New Year is celebrated on April 14, the day when the Sun, the provider of all wealth, reaches the first point of Aries. In Kerala we have the traditional Onam festival some time in August or September. This is considered as a harvest festival. This was the time when paddy was harvested and people got their basic food grain. This was the time when the heavy rains from the South West monsoon ended and made life easier for the people. This would naturally have been a gime to celebrate. April 14th is also celebrated in Kerala as Vishu (interestingly, there is a similar celebration, Bihu, in the northeastern state, Asom, on the same day). But this is a short, one-day celebration. Interestingly, Vishu is also considered as a harvest festival. What I am trying to say is that such celebrations have always been associated with something good that happens at that time. But what about January 1? I am not able to find anything special about that date, in Kerala, India or anywhere else. In fact, in much of the northern hemisphere, which has most of the inhabited land, the temperate regions will be in the middle of winter and very cold.
Come to think of it, almost any day must be a new year's day in some part of the world. Even within India itself people follow different calendars in different parts of the country. And each one of them must have some history related to that region, and, therefore, related to the geography of the region. And, therefore, there could be reasons for celebration at that point of time. But what relevance does January 1 have for people in Kerala? Apart from the fact that many employees of government and private organisations get their salary that day? Aren't we aping the West again here?
Let me make one thing clear. I am not against using a common calendar all over the world. It does make things easier for a lot of people (though computers and the Internet should be able to handle the problem of multiple calendars easily). And New Year's eve has become an occasion for people to get drunk and drive madly. It is good that the police has put an end to the latter this year, but this was not always the case. What a waste of energy both human and fossil fuel! And what a meaningless and vulgar adoption of culture from the West.
Today is supposed to be New Year day. I looked around in the morning to see what was new about the day. I found the day to be very similar to yesterday. It was rather cool outside my house, the same as yesterday. I heard the same kind of bird songs. The same plants and trees stood in the same places, fortunately. The house also looked the same. The newspapers for the day were lying in the courtyard. And I read about people killed in accidents, about people murdered by individuals or state machinery, about people who committed suicide, about poverty, about joblessness and about political manipulations. And my house maid did not turn up, just as yesterday. So what is new? What was the big celebration people indulged in yesterday about? I hope you understand my doubt.
If I had a paper calendar, I would have had to replace it with a new one. Since I didn't have, well, it was just like any other day. Just that, hence forth, I would have to write 2009, instead of 2008, when I want to write the date on a cheque leaf, for instance. Well, but this kind of thing happens often, every day, in fact. Because every day the date changes. Once in a while the month also changes. So, of course, it is only fair that once in a longer while, the year also changes. This happens to be how we record the passage of time. Yes, sometimes we also need to write the time somewhere -- for instance, in a gate pass when we enter some institutions. Why fireworks and drunken displays when the date changes from December 31 to January 1?
In Kerala, India, where I stay, the year does not start on January 1. It starts on Chingam 1, where Chingam is the first day of the local calendar. But that is not celebrated. In many parts of the country, New Year is celebrated on April 14, the day when the Sun, the provider of all wealth, reaches the first point of Aries. In Kerala we have the traditional Onam festival some time in August or September. This is considered as a harvest festival. This was the time when paddy was harvested and people got their basic food grain. This was the time when the heavy rains from the South West monsoon ended and made life easier for the people. This would naturally have been a gime to celebrate. April 14th is also celebrated in Kerala as Vishu (interestingly, there is a similar celebration, Bihu, in the northeastern state, Asom, on the same day). But this is a short, one-day celebration. Interestingly, Vishu is also considered as a harvest festival. What I am trying to say is that such celebrations have always been associated with something good that happens at that time. But what about January 1? I am not able to find anything special about that date, in Kerala, India or anywhere else. In fact, in much of the northern hemisphere, which has most of the inhabited land, the temperate regions will be in the middle of winter and very cold.
Come to think of it, almost any day must be a new year's day in some part of the world. Even within India itself people follow different calendars in different parts of the country. And each one of them must have some history related to that region, and, therefore, related to the geography of the region. And, therefore, there could be reasons for celebration at that point of time. But what relevance does January 1 have for people in Kerala? Apart from the fact that many employees of government and private organisations get their salary that day? Aren't we aping the West again here?
Let me make one thing clear. I am not against using a common calendar all over the world. It does make things easier for a lot of people (though computers and the Internet should be able to handle the problem of multiple calendars easily). And New Year's eve has become an occasion for people to get drunk and drive madly. It is good that the police has put an end to the latter this year, but this was not always the case. What a waste of energy both human and fossil fuel! And what a meaningless and vulgar adoption of culture from the West.
Subscribe to:
Posts (Atom)